در زمان های گذشته افراد موظف بودند تا حق پرداخت و شهریه سکونت خود را به خان منطقه پرداخت کنند. این شیوه دریافت مالیات از گذشته تاکنون در تمامی شهرها و حتی کشورهای دنیا مرسوم بوده و امروزه به عنوان یکی از منابع مهم درآمد دولت به شمار می رود. ساز و کار مالیات ارزش افزوده چیست؟ نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده به چه صورت است؟ مزایا و معایب مالیات بر ارزش افزوده چیست؟ اگر در کسب و کارهای شخصی خود درگیر این سوالات رایج شده اید؛ این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

شما برای پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیاز به دریافت اینتا کد مالیاتی دارید. اگر نمیدانید اینتا چیست حتما مقاله اینتا کد را مطالعه کنید تا در صورت مشمولیت مالیات ارزش افزوده راحت تر برای پرداخت مالیات اقدام کنید.

مالیات بر ارزش افزوده چیست

پیش از بررسی نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده؛ بهتر است با ماهیت کلی این نوع مالیات آشنا شوید. مالیات بر ارزش افزوده در واقع نوعی مالیات غیر مستقیم بوده که به انگلیسی به صورت اختصاری با VAT (Value Added Tax)شناخته می شود. این نوع مالیات به ارزش کلی یک محصول در فرایند تولید اطلاق شده که مختص به یک نوع کالا نبوده و مربوط به فرایند و پروسه تولید کالا و واسطه های این پروسه است.

در پروسه تولید یک محصول، مالیات بر ارزش افزوده به صورت یک زنجیره در مراحل ادامه داشته و در هر مرحله افزایش می یابد. پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در هر مرحله بر عهده مصرف کننده نهائی بوده و تولیدکنندگان صرفا یک انتقال دهنده بار مالیاتی هستند.

مالیات بر ارزش افزوده چیست

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده

ارزش افزوده چیست و چگونه محاسبه می شود؟ نرخ مالیات بر ارزش افزوده به چه صورت است؟ برای پاسخ به تمامی این سوالات بایستی به نحوه محاسبه این مالیات غیر مستقیم دقت کنید.

در فرایند تولید یک کالای خاص، مالیات بر ارزش افزوده در هر یک مراحل تولید به ارزش واقعی محصول افزوده می شود. این مقدار در هر یک از مراحل افزایش یافته و بر روی نرخ کلی محصول محاسبه می شود. برای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده بهتر است با یک مثال ساده توضیح دهیم:

فرض کنید یک شرکت مواد غذایی در طی یک دوره سه ماهه تولیدات خود را ثبت کرده و ارزش کلی خرید شرکت در این دوره را تعیین می کند. پس از مشخص کردن ارزش کلی خرید، شرکت مواد غذایی 9 درصد هزینه محاسبه شده را بر ارزش کلی خرید محصولات خود افزوده و به عنوان مالیات محصول به خریدار ارائه می دهد. در نهایت با قرار دادن مالیات اخذ شده در برابر مالیات پرداخت شده، مازاد این مقدار به عنوان مالیات بر ارزش افزوده، طی فیش مالیاتی پرداخت می شود.

این روند محاسبه در واقع نحوه محاسبه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده بوده که به صورت قانونی توسط سازمان اداره امور تعیین می شود. البته توجه داشته باشید که این قانون در سال 1387 با نرخ 3 درصد برای صاحبان کسب و کار مشخص گردید و با افزایش تورم این نرخ به 9 درصد افزایش یافت.

مالیات بر ارزش افزوده برای صاحبان کسب و کار نقشی عملکردی داشته و مشابه یک اعتبار قانونی است. مودیانی که برای کالا و خدمات خود این نوع مالیات را پرداخت می کنند، در آخر از مالیات فروش آن ها کسر شده و مشمول زیان نمی شوند. در نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده چندین تبصره وجود داشته که توجه به هر یک از آنان سبب شده تا نرخ کلی مالیات تغییر یابد.

مقاله پیشنهادی‌:‌ محاسبه آنلاین مالیات بر اجاره

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده

  1. تبصره یک: در صورتی که مودیان کالا و خدمات در هر دوره مالیاتی، اعتبار مالیاتی بیشتری در مقایسه با مالیات فروش داشته باشد، سازمان امور مالیاتی مبلغ مازاد را به دوره های بعدی مربوط به همان شرکت انتقال می دهد.
  2. تبصره دوم: در صورتی که مودی درخواست دریافت مالیات مازاد را داشته باشد؛ سازمان امور مالیاتی بایستی حداکثر یک ماه پس از ثبت درخواست استرداد مازاد مبلغ مالیاتی، مبلغ را به مصرف کننده برگشت دهد.
  3. تبصره سوم: آن بخش از هزینه های مازاد که به عنوان هزینه خدمات سازمان در نظر گرفته شده، قابل برگشت نبوده و صرف هزینه های جاری سازمان می شود.
  4. تبصره چهارم: در محاسبه ارزش افزوده چنانچه طرح ها مربوط به دارائی و املاک دولتی باشد، قابل استرداد نبوده و جزء بهای تمام شده برای دارائی های مورد نظر محسوب می شود.

فرمول محاسبه 9 درصد ارزش افزوده

پیش از محاسبه مالیات بر ارزش افزوده بایستی محاسبه را بر حسب خریدار و فروشنده تنظیم کرد. در هنگام فروش یک کالا یا خدمات، فروشنده کالا بایستی حاصل ضرب نرخ مالیات در مبلغ مالیات بر ارزش افزوده را از خریدار مورد نظر دریافت کند. از سوی دیگر، در هنگام خرید یک کالا بایستی خریدار مبلغ کامل مالیات بر ارزش افزوده را به فروشنده پرداخت نماید.

محاسبه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده به چه صورت است؟ در اصل 9 درصد مالیات یعنی چقدر؟

در یک فرمول کلی می توان نحوه محاسبه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده را به صورت زیر محاسبه کرد:

محاسبه مالیات بر ارزش افزوده = بهای کالا + (نرخ مالیات بر ارزش افزوده* بهای کالا یا خدمت مورد نظر)

محاسبه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده = 0.09 * میزان مالیات بر ارزش افزوده

برای محاسبه 9 درصد ارزش افزوده آنلاین می توانید به یکی از سایت های معتبر مراجعه کرده و با مشخص کردن بهای کلی کالا و نرخ مالیات بر ارزش افزوده، میزان نهائی 9 درصد مالیات را محاسبه کنید.

در صورتی که شما تمایل داشته باشید بخش  محاسبه 9 درصد ارزش افزوده آنلاین در سایت ما قرار گیرد میتوانید در قسمت نظرات مطرح کنید تا کارشناسان برنامه نویسی ما این بخش را آماده کرده و به شما ارائه دهند.

فرمول محاسبه 9 درصد ارزش افزوده

مثال عددی مالیات بر ارزش افزوده

برای تفهیم بیشتر مسئله محاسبه مالیات بر ارزش افزوده بهتر است با یک مثال عددی شروع کنیم:

تصور کنید که شما دارنده یک کارخانه تولید روغن هستید. این کارخانه برای تولید روغن خود به یک سری مواد اولیه هم چون تخمه آفتاب گردان و افزودنی های مجاز داشته و با طی مراحلی هم چون بسته بندی و کنترل کیفیت به بازار عرضه می شود. هر یک از مراحل تولید تا پخش به صورت جداگانه قیمت گذاری می شود:

  • خرید مواد اولیه با ارزش کلی 100 میلیارد ریال

  • خدمات کنترل کیفیت با ارزش کلی 2 میلیارد ریال

  • خرید پاکت بسته بندی و بطری های روغن با ارزش کلی 5 میلیارد ریال

  • خرید لوازم یدکی برای قطعات ماشین آلات صنعتی با ارزش کلی 3 میلیارد ریال

مجموع کالاها و خدمات مربوط به تولید روغن آفتاب گردان که مشمول مالیات بر ارزش افزوده شده برابر با 110 میلیارد ریال در یک دوره مالیاتی معین است.

حال بایستی میزان فروش محصولات مربوط به کارخانه روغن محاسبه شود:

  • فروش روغن با احتساب 9 درصد مالیات ارزش افزوده از خریدار با ارزش کلی 200 میلیارد ریال

  • فروش بازمانده های دانه روغنی به برخی از دامداران و صنایع مربوطه که شامل مالیات بر ارزش افزوده پرداختی توسط خریدار نمی شود.

مبلغ قابل پرداخت برای تسویه حساب با سازمان امور مالیاتی به صورت زیر محاسبه می شود:

200.000.000.000 – 110.000.000.000 = 90.000.000.000

مقاله پیشنهادی : محاسبه آنلاین مالیات نقل و انتقال املاک در سال 1401

درصد مالیات فروش کالا

مالیات ارزش افزوده بر روی هر کالا در واقع نوعی مالیات غیر مستقیم بوده که مصرف کننده یا خریدار مبلغ مورد نظر را به همراه بهای خرید کالا یا محصول پرداخت خواهد کرد. این نوع مالیات به تمامی کالاها و خدمات تعلق گرفته و کالاهایی که صادر می شوند از این نوع مالیات معاف هستند.

درصد مالیات فروش کالا از گذشته تاکنون مرسوم بوده اما این مبلغ در طی زمان و با توجه به نرخ تورم ممکن است با افزایش یا کاهش روبرو شود. درصد مالیات بر ارزش افزوده به صورت دوره های تولیدی 3 ماه از سوی سازمان اداره امور مالیاتی تعیین شده و در برخی از موارد نیز به صورت فصلی پرداخت می شود.

هر یک از فروشنده های معتبر که دارای جواز کسب از سوی سازمان بوده بایستی در مهلت مقرر و حداقل 3 ماه یک بار، مالیات بر ارزش افزوده ای که از خریداران خود دریافت کرده اند، با سازمان تسویه کرده و گواهی مربوط به تسویه حساب خود را به همراه اظهارنامه های مالیاتی برای سازمان ارسال کنند.

محاسبه آنلاین مالیات بر ارزش افزوده

برای محاسبه آنلاین مالیات بر ارزش افزوده بهتر است اطلاعات مربوطه همانند مبلغ فروش کالا یا خدمات به صورت ریال با در نظر گرفتن 3 درصد عوارض ارزش کلی محصول و 6 درصد مالیات ارزش کلی محصول می توان میزان مالیات ارزش افزوده را به صورت آنلاین محاسبه کرد. توجه داشته باشید که برخی از سایت ها بدون اطلاعات کافی، میزان درستی از مالیات و عوارض را ارائه نداده و در جمع کل دچار اشتباه خواهند شد.

فرمول محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در اکسل

یکی از شاخص های اصلی برای حسابداران، محاسبه مالیات بر ارزش افزوده مربوط به خدمات یا کالای مورد نظر تولیدی است. هر یک از حسابداران بایستی در هنگام ارائه اظهارنامه های مالیاتی، اطلاعات مربوط به فاکتورهای خرید و فروش را با دقت بررسی کرده و ارزش افزوده را بر حسب آن تعیین کنند.

برای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده از طریق برنامه اکسل بایستی فاکتورهای خرید و فروش را وارد کرده و سپس برگه یا شیت نهائی مربوط به خرید و فروش کالا یا خدمات را وارد کرده و در نهایت به صورت خودکار میزان مالیات محاسبه می شود.

برای اولین قدم بایستی قیمت محصول یا خدمت را در یکی از سلول های برنامه اکسل وارد کرده و در یک سلول دیگر، مالیات بر ارزش افزوده به صورت درصد درج شود. در مرحله بعد، مقدار این دو سلول با یکدیگر ضرب شده و برای محاسبه مقدار کل بایستی بهای کل خدمت یا محصول را با حاصل ضرب دو سلول پیشین جمع کرده و مالیات بر ارزش افزوده بدست خواهد آمد.

فرمول محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در اکسل

9 درصد مالیات یعنی چقدر؟

9 درصد مالیات بر ارزش افزوده در واقع از مجموع 3 درصد عوارض مربوط به کالا یا خدمات مورد نظر و 6 درصد مالیات مربوطه تعیین می شود.

نحوه محاسبه ارزش افزوده اشخاص حقیقی و حقوقی

برخی از اصناف و کارگاه های تولیدی از پرداخت مالیات ارزش افزوده معاف بوده و تنها بایستی قسمتی از خدمات را که شامل مالیات شده، به سازمان امور مالیاتی پرداخت نمایند. پایه و اساس معافیت های مالیات بر ارزش افزوده شامل کالاهای اساسی در سبد خانوار بوده و پس از آن خدمات مربوط به سلامتی و بیمه اشخاص را شامل می شود.

اشخاص حقیقی و حقوقی که صاحبان کسب درآمد و صنایع مشمول مالیات های ارزش افزوده بوده بایستی در دوره های معین مالیاتی که به صورت دوره های سه ماه یا فصلی تعیین می شود، از طریق ارسال اظهارنامه های مالیاتی و ثبت درخواست مالیات پرداخت نمایند.

نحوه محاسبه ارزش افزوده اشخاص حقیقی و حقوقی همانند سایر اصناف و کارگاه های تولیدی بوده که با در نظر گرفتن 9 درصد مالیات می توان قیمت نهائی مربوط به مالیات ارزش افزوده را تعیین و پرداخت کرد.

روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در ایران

روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در ایران به صورت تفریقی یا صورت حسابی است. بر طبق این شیوه، هر یک از بنگاه های اقتصادی بایستی در هنگام خرید کالا مالیات مربوط به آن را پرداخت کنند. این میزان مالیات مازاد بر بهای کلی محصول بوده و بایستی مقدار بیشتری پرداخت کنند.

در هنگام فروش، هر یک از بنگاه های اقتصادی می بایست علاوه بر بهای محصول یا خدمت، بهای مربوط به مالیات ارزش افزوده کالای فروخته شده را اخذ نمایند. این نوع از مالیات ها به صورت گزارش های دوره ای ثبت شده و با سازمان مالیات تسویه می شود.

مالیات بر ارزش افزوده در این شیوه به عنوان یک امتیاز مثبت برای اعتبار بنگاه اقتصادی در نظر گرفته شده و افراد حقوقی و حقیقی می توانند در هنگام ارسال اظهارنامه های مالیاتی مربوط به بنگاه های اقتصادی، اعداد معین درباره مالیات و کسورات آن را در نظر بگیرند.

روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در کشور های جهان

در کشورهای مختلف جهان به سه شیوه مختلف، میزان مالیات بر ارزش افزوده محاسبه می شوا:

  • تجمعی مستقیم: در این شیوه، نرخ مالیاتی مربوط به کشور مورد نظر در هر یک از عوامل مربوط به افزایش ارزش کالا ضرب شده و بدلیل شناخت دشوار سود و مالیات این شیوه، کاربرد کمتری در کشورهای مختلف دارد.
  • تجمعی غیر مستقیم: در این شیوه مجموع تمام نرخ های عوامل موثر در ایجاد کننده ارزش مالیات در نظر گرفته می شود. این شیوه نیز همانند شیوه قبلی دارای معایبی بوده که در کمتر کشورها مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
  • تفریقی غیر مستقیم: تفاوت میزان خرید و فروش هر یک از بنگاه های اقتصادی و ضرب حاصل تفریق در نرخ مالیاتی بنگاه.

مهلت تسلیم و ارسال اظهارنامه ارزش افزوده

مهلت کلی برای تسلیم و ارسال اظهار نامه های مالیاتی ارزش افزوده مربوط به هر یک از بنگاه های اقتصادی و اصناف به صورت جداگانه بوده و معمولا به مدت 15 روز از پایان هر فصل مربوط به دوره مالیاتی می باشد.

جریمه عدم ارسال اظهارنامه ارزش افزوده

صاحبان کسب و کار و مودیان پرداخت کنننده مالیات بر ارزش افزوده در صورتی که در مهلت مقرر پرداخت نشود، مشمول جریمه های معین و بر طبق ماده 23 قانون می باشد. جریمه مربوطه حدودا 25 تا 100 درصد مبلغ مالیات بر ارزش افزوده بوده و با پرداخت جریمه می بایست ماهانه 2 درصد جریمه شوند.

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده مشاورین املاک

نرخ مالیات بر ارزش افزوده املاک 9 همانند سایر بنگاه های اقتصادی 9 درصد بوده و نرخ مالیات برای مشاورین املاک به صورت زیر است:

  • تا 50 میلیون تومان: 15 درصد
  • از 50 تا 100 میلیون تومان: 20 درصد
  • بیشتر از 100 میلیون تومان: نرخ 25 درصد

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده رستوران

در میان رستوران ها و مراکز تهیه غذا مواردی که صندلی برای نشیمن افراد نداشته و غذا را به صورت بیرون بر ارائه می دهند؛ مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نمی باشند.

نکته بسیار مهمی که در تعیین نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده رستوران در نظر گرفته می شود؛ جمع کل فاکتورهای فروش اقلام مورد نیاز است. معمولا 9 درصد از جمع کل فاکتور به عنوان نرخ مالیات بر ارزش افزوده در نظر گرفته می شود.

اگر سوالی در مورد نحوه محاسبه مالیات بر ارزش  افزوده رستوران دارید میتوانید در قسمت نظرات مطرح کنید تا کارشناسان مالیاتی ما در سریع ترین زمان پاسخ شما را بدهند.

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده رستوران

انواع مالیات بر ارزش افزوده

مالیات فروش کالا به سه صورت تولیدی، مصرفی و افزوده درآمد در نظر گرفته می شود.

  • مالیات تولیدی

مالیات تولیدی مربوط به فروش کالاهای مصرفی و فروش کالاهای سرمایه ای تاثیر داشته و بنگاه های اقتصادی با خرید کالا هیچ گونه اعتباری را برای خود کسب نمی کنند. در این نوع مالیات، مالیات کلی محصول یا خدمات بر فروش اعمال می شود.

  • مالیات مصرفی

در مالیات نوع مصرفی، مالیات بر ارزش افزوده بر اساس نوع کالا یا خدمت حذف می شود. این شیوه از مالیات بر ارزش افزوده در مقایسه با سایر شیوه ها گسترده بوده و درآمد بیشتری برای دولت رقم خواهد زد.

  • مالیات از نوع درآمدی

مالیات افزوده درآمد مربوط به تولید خالص کالاها بوده که پس از کسر هزینه استهلاک به کالا یا خدمات تعلق خواهد گرفت. این شیوه سبب افزایش انگیزه سرمایه گذاری شده و اکثر کشورهای اجرا کننده مالیات بر ارزش افزوده از این طریق مالیات مربوطه را دریافت خواهند کرد.

جمع بندی

مالیات ارزش بر افزوده یکی از قوانین نوین جامعه امروزی بوده که برای تثبیت امور دولتی از مصرف کننده دریافت می شود. فراهم شدن بسترهای رونق اقتصادی و گسترش زیر ساخت های شهری، کاهش هزینه های اخذ مالیاتی و توزیع عادلانه ثروت میان طبقات اجتماعی از مزایای این نوع مالیات غیر مستقیم به شمار می رود. دریافت فاکتور رسمی، دریافت گواهی مالیات بر ارزش افزوده و کنترل اعتبار گواهی ثبت نام اظهارنامه مالیاتی از سری الزامات برای نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده است.

سوالات متداول

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده چگونه است؟

در هنگام فروش یک محصول 9 درصد ارزش کل آن محصول به قیمت نهایی اضافه میشود و از خریدار این هزینه دریافت میشود و در زمان تعیین شده فروشنده باید این مالیاتی که از خریداران دریافت کرده است را به سازمان مالیاتی کشور پرداخت کند.

مقدار مالیات ارزش افزوده چقدر است؟

به طور کلی به ارزش نهایی هر محصول 9٪ ارزش مالی آن به عنوان مالیات ارزش افزوده اضافه میشود و از خریدار دریافت میشود.

مقالات مرتبط

گردش مالی چیست

مالیات درگاه های بانکی

معافیت مالیات حقوق

تعریف بدهکار و بستانکار در نرم افزار هلو

سایت حسابداری

هک رشد چیست

حساب سود و زیان انباشته

اصول حسابداری

کد مالیاتی چیست

جدول محاسبه مالیات اجاره سال ۱۴۰۰

سوالات مصاحبه حسابداری

جدول اینتا کد مالیاتی

مالیات عیدی سال ۱۴۰۰

مالیات نقل و انتقال املاک در سال 1400

نرم افزار هلو چیست

مالیات حقوق 1400 + معافیت مالیات حقوق

استعلام بدهی مالیاتی با شناسه و کد ملی

حسابهای انتظامی

حسابداری اموال چیست

معدل لازم برای رشته حسابداری